BA LOẠI GẠCH KHÔNG NUNG TẠI VIỆT NAM

Trên thế giới, việc sử dụng gạch nung bị hạn chế rất nhiều. Đất sét chỉ dùng cho các loại vật liệu trang trí có giá trị cao hoặc đồ thủ công mỹ nghệ. Gạch xây dựng chủ yếu là gạch không nung. Ví dụ như ở Trung Quốc, đến năm 2010 vật liệu xây kiểu mới phải chiếm tỷ lệ hơn 55%; ở Anh, VLXKN đang chiếm 60% trong tổng số vật liệu xây (nguồn: http://vi.wikipedia.org/wiki/ G%E1%BA%A1ch_kh%C3%B4ng_nung).

Hiện nay thị trường VN đã xuất hiện gần như đầy đủ các loại gạch không nung, trong đó đáng kể nhất là các loại gạch sau:

1    

      1. Gạch xi măng cốt liệu (CBB).

Gạch CBB được làm từ một loại hỗn hợp vữa lấy xi măng làm chất kết dính, cốt liệu và nước. Hỗn hợp này được đóng khuôn và bảo dưỡng (phơi khô trong không khí), sau đó viên gạch có thể đem sử dụng.

Ở Việt Nam, sản xuất gạch CBB chủ yếu lấy bột đá làm cốt liệu. Sản phẩm này là phế thải có rất nhiều ở các địa điểm khai thác nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác, ví dụ như các nhà máy xi măng, các mỏ đá xây dựng, bột đá vôi.

Đây là loại gạch phổ biến nhất, chiếm gần 80% thị phần gạch không nung tại Việt Nam. Đến nay đã có hơn 1500 dây chuyền có công suất dưới 7 triệu viên/năm, khoảng trên 100 dây chuyền có công suất trên 7 – 40 triệu viên/năm. Cuối năm 2014, phạm vi cả nước đã đầu tư dây chuyền có công suất khoảng 5,2 tỷ viên.

Máy ép gạch của công ty Hồ Hoàn Cầu: chi phí thấp, hiệu quả cao, dễ vận hành

Theo dự báo của Bộ Xây dựng, đến năm 2020 công suất sản xuất gạch không nung phải tang them 8,2 tỷ viên quy tiêu chuẩn (QTC). Giả sử công suất mỗi dây chuyền máy ép gạch không nung của Hồ Hoàn Cầu là 1 - 3 triệu viên (lấy trung bình 2 triệu viên) thì số lượng dây chuyền cần thêm là hơn 4 0000 dây chuyền. Một con số khổng lồ cho thị trường Việt Nam.

2

      2.  Gạch bê tông khí chưng áp (AAC).

Gạch AAC được làm từ một hỗn hợp vữa thông thường gồm các nguyên liệu như xi măng, vôi, cát xilicat hay tro bay, nước, thạch cao hoặc vữa alumi đổ vào khuôn tạo hình. Phản ứng giữa alumi và vữa xi măng tạo ra các bọt hydrogen nhỏ li ti. Sauk hi khí hydrogen bốc hơi, vữa xi măng bây giờ đã được nạp đủ khí và trở nên đông quánh, được cắt theo kích cỡ và định hình qua chưng hấp bằng hơi nước trong buồng cao áp. Trong quá trình chưng hấp, buồng cao áp sử dụng hơi nước với nhiệt độ cao 190 độ để đấy nhanh quá trình thủy hóa xi măng và tạo nên một phản ứng hóa học thứ hai làm cho AAC trở nên bền, cứng và ổn định về kích thước.

Như vậy quá trình sản xuất gạch AAC phức tạp hơn và tốn kém hơn gạch CBB, đồng thời nguyên liệu cũng không phổ biến và dễ kiếm như CBB.

Hiện nay cả nước có khoảng 12 dây chuyền sản xuất với công suất hàng năm khoảng 1.3 tỷ viên QTC. Thiết bị chủ yếu nhập từ Trung Quốc. Tổng sản lượng thực tế chỉ chiếm chưa đến 5% thị trường gạch không nung tại Việt Nam. Một số đơn vị sản xuất lớn như Sông Đà Cao Cường, An Thái, UDIC Kim Bình đã đầu tư dây chuyền công suất lớn nhưng rất khó khăn.

3    

      3.  Gạch bê tông bọt:

Thành phần chính của gạch bê tong bọt là chất kết dính (vôi, xi măng, xỉ, tro bay). Lúc đó xỉ và tro bay vừa có vai trò là chất kết dính, vừa là cốt liệu. Quá trình sản xuất có thể sử dụng dưỡng hộ hơi nước để tang nhanh quá trình đóng rắn. Có thể tạo lỗ rỗng theo ý muốn và thường có kích thước gấp 3 đến 6 lần viên gạch tiêu chuẩn.

Vì nguyên liệu đặc thù nên thường được sản xuất tại các khu vực có nguồn phế thải (tro, xỉ) từ nhà máy nhiệt điện, luyện kim. Hiện nay cả nước có 17 dây chuyền sản xuất với công suất hàng năm khoảng 0.12 tỷ viên QTC. Thiết bị chủ yếu nhập khẩu từ Nga. 

Tham khảo:

VTV1 - chương trình Vì người nghèo:

VTV1 - tổng quan ngành VLXD Việt Nam: